Διαβάζουμε στον ΓΙΩΡΓΗ Β. ΛΟΥΚΑ-ΦΑΝΟΠΟΥΛΟ:
''...Είχαν εκμαυλήσει (εννοεί το Βουλευτικό) σε τέτοιο βαθμό μικροκαπεταναίους και παλληκάρια....που ξετραχηλισμένος (ο Γκούρας) δε δίστασε να επιδοθεί σ' ένα ανήκουστο πλιατσικολόγημα από την Αττική ως την Αράχωβα, ρημάζοντας τους πάντες και τα πάντα, έτσι που να μην υπάρχει στις δύο επαρχίες αυτές -κυρίως στην επαρχία της Θήβας- τίποτα το στρατιωτικά αξιόλογο και έτοιμο να αποκρούσει κάθε τουρκική εισβολή, εξόν από τις λίγες δυνάμεις, που μέναν πιστές στον Θανάση Σκουρτανιώτη και τον Γιάννη Δρίτσουλα δυτικά της Θήβας.
Έτσι ο δρόμος για τον Ομέρ πασά της Ευρίπου προς τη Θήβα και Λειβαδιά ήταν ανεμπόδιστος για να ανοίξει τελείως μετά το ατυχές ολοκαύτωμα της Αγίας Σωτήρας στο Μαυρομάτι.
Το κενό αυτό θα πρέπει να το είδε η κυβέρνηση -ύστερα μάλιστα από τις απανωτές διαμαρτυρίες των κατοίκων κατά των αθλιοτήτων των αντρών του Γκούρα και από το διαγούμισμα της Βοιωτίας από τον Ομέρ της Εύβοιας- ώστε αποφάσισε να ορίσει αρχηγό των όπλων της επαρχίας Θηβών τον Θανάση Σκουρτανιώτη.
Στην 11 Φεβρουαρίου 1826 επιστολή του σταλμένη από το Κακόσι ο Στάθης Κατσικογιάννης αναφέρει ότι η Διοίκηση είχε διορίσει τον Θανάση Σκουρτανιώτη οπλαρχηγό της Θήβας. Έτσι, ενώ έχουμε μια αναμφισβήτητη μαρτυρία για το γεγονός αυτό, δεν ξέρουμε την ημερομηνία που έγινε ο διορισμός. Από την μελέτη των εγγράφων...συνάγουμε το συμπέρασμα ότι αυτό έγινε το 1825 απόταν κι αποφάσισε η πήρε εντολή να τραβήξει προς τα δυτικά των Θηβών''
Πριν διοριστεί όμως αρχηγός το 1825, στα πρώτα χρόνια της επανάστασης, πάλι από τον ΛΟΥΚΑ ΦΑΝΟΠΟΥΛΟ:
''...Εμάς σήμερα μας υποχρεώνουν μερικά έγγραφα, που βρέθηκαν κατά την έρευνά μας στα Γενικά αρχεία του κράτους, να σταθούμε σ' αυτά σαν μια μαρτυρία από πρώτο χέρι και δεύτερο γιατί φωτίζουν πολλά πράγματα γύρω από τον Θανάση Σκουρτανιώτη, αλλά σε συνέχεια και γύρω από την τότε εποχή και τα πολιτικά και στρατιωτικά πράγματα.
Το ένα έγγραφο του Εκτελεστικού (ΓΑΚ, Εκτ.133) σταλμένο από την Σαλαμίνα στις 27 Αυγούστου 1823 με υπογραφή του Πετρόμπεη.....και το άλλο (ΓΑΚ, Εκτ. 136) επίσης από το Εκτελεστικό από την Σαλαμίνα κι αυτό 3 Σεπτεμβρίου 1823 με υπογραφή τους ίδιους που αναφέραμε παραπάνω............απευθύνονται στον Γενικό Φροντιστή Ρήγα Παλαμίδα.
Στο πρώτο του γράφουν να δώσει στον καπετάν ΄΄Αθανάσιον Σκουρτανιώτην διά πέντε ημέρας ταϊνια ανά 150, ήτοι εκατόν πενήντα ταϊνια πάσαν ημέραν προς ήμισυ οκάν αλεύρι να είναι έκαστον ταϊνι΄΄ ενώ στο δεύτερο να του δώσει τα ίδια ταϊνια, αλλά για τέσσερες ημέρες.
Από τα ταϊνια φαίνεται ότι είχε στην οδηγίαν του εκατόν πενήντα παλληκάρια (το 1823)
Αυτά όσον αφορά την αναγνώρισή του σαν Καπετάνιου ώς τα τότε.
Γιατί στις 28 Μαϊου 1824 το Εκτελεστικό, με το υπ. αριθ. 1664 έγγραφο από τους Μύλους προς το Βουλευτικό, κάνει γνωστό ότι ''ενέκρινεν (τούτον) άξιον να προβιβασθή Χιλίαρχος'' και ζητάει την επικύρωσή του και από το Σώμα αυτό.
Χωρίς άργητα το Βουλευτικό Σώμα με το υπ αριθ. 876 της 29 Μαϊου 1824 από το Άργος απαντάει πως ΄΄ο παρά του Σ. Εκτελεστικού προβαλλόμενος Κύριος Αθανάσιος Σκουρτανιώτης άξιος εις τον βαθμόν της χιλιαρχίας, ενεκρίθη και παρά του Βουλευτικού΄΄
Ο Αντιπρόεδρος
Βρεσθένης Θεοδώρητος
Ο Α' Γραμματεύς
Ιω. Σκανδαλίδης''
(στην εικόνα του άρθρου, ο ανίερος Γκούρας)
